TP - Phần cuối của Kỳ 2, GS Grazyna Cichosz bắt đầu bác bỏ quan điểm lâu nay cho rằng ăn bơ và mỡ động vật sẽ làm gia tăng nồng độ cholesterol trong cơ thể, đồng nghĩa với trí nhớ giảm sút, xơ vữa thành mạch.
Khẳng định “Sự thật không phải như vậy”, trong Kỳ 3 và cũng là kỳ cuối của bài trả lời phỏng vấn quan trọng này, bà sẽ đưa ra cách giải thích độc đáo về lý do dầu và bơ thực vật trở thành món ăn phổ biến ở nhiều nước trên thế giới, thậm chí cả trong giới bác sỹ.
1. Sự hoành hành của “phe bơ thực vật”
- Vậy tại sao bơ thực vật trở thành món ăn phổ biến, thậm chí cả trong giới bác sĩ?
Vì tiền, tiền và tiền.
Thực ra ngay trong giới bác sĩ cũng chia thành hai phe, bơ từ sữa bò và bơ thực vật. Chỉ có sự khác biệt, phe bơ thực vật có tiền để quảng cáo cho triết lý của mình, trong khi phe còn lại không có phương tiện tương tự và không có sức mạnh thuyết phục.
Các nhà sản xuất bơ thực vật không thiếu tiền dành cho mục đích tiếp thị. Họ thừa khả năng để tẩy não đội ngũ bác sĩ. Suốt thời gian dài, tại nhiều quốc gia, người ta liên tục tổ chức các chiến dịch quảng cáo núp bóng hội thảo khoa học để thuyết phục mọi người về các “tác dụng kỳ diệu đối với sức khỏe của dầu thực vật và bơ thực vật”, nhất là trong giới y học.
Nếu dầu thực vật và bơ thực vật thực sự tuyệt vời như lời quảng cáo, mức tiêu thụ chỉ cần tăng 6 -10 lần, vấn đề xơ vữa thành mạch đã được giải quyết từ lâu tại nhiều quốc gia trên thế giới. Trong khi đó, tình trạng mắc bệnh xơ vữa động mạch đã tăng gấp 4 lần trong 40 năm qua, tình trạng mắc bệnh ung thư cũng tăng đột biến. Ngoài ra, các bệnh rối loạn thần kinh cũng gia tăng ồ ạt.
Tất cả là cái giá phải trả cho những khoản lợi nhuận khổng lồ rơi vào tài khoản các nhà sản xuất dầu thực vật và bơ thực vật.
Tôi thực sự ngạc nhiên khi, đến nay, giới y học vẫn coi thường mối đe dọa này. Đa số các bác sĩ vẫn tin vào những tố chất tuyệt vời của dầu thực vật đối với sức khỏe.
- Những ai đã xác nhận tính trung thực lý thuyết của giáo sư?
Các công trình nghiên cứu đã được thực hiện trong khuôn khổ các dự án quốc tế rất có uy tín như Euranic, Transfair, Nurses Health Study, v.v. Ngoài ra, có vô số nghiên cứu trên động vật. Và điều ngạc nhiên là, cho dù không phủ nhận các kết quả nghiên cứu trên cơ thể động vật, song giới y học lại không muốn thừa nhận rằng, với con người, kết quả có thể cũng y hệt.
Tôi đã làm việc về vấn đề này từ năm 2003. Nghiên cứu của các trung tâm khoa học trong nước và nước ngoài đều xác nhận các bệnh ung thư có liên quan với các sản phẩm tái chế oxy hóa dầu thực vật và thông qua chế biến. Tất nhiên đây không phải là nguyên nhân duy nhất, song là nguyên nhân cơ bản.
2. Bóng ma đằng sau các nghiên cứu
Tôi thực sự ngạc nhiên khi, đến nay, giới y học vẫn coi thường mối đe dọa này. Đa số các bác sĩ vẫn tin vào những tố chất tuyệt vời của dầu thực vật đối với sức khỏe.
- Giáo sư có chứng cứ?
Năm 2003, khi tôi quyết định làm rõ vấn đề này, có ngày tôi thu thập trên 300 bài viết về đề tài. Sau ba tuần, tôi quyết định không đọc các tạp chí ngành thuộc lĩnh vực công nghệ dinh dưỡng và thực phẩm bởi, tôi cho rằng, đứng đằng sau những bài viết này là các nhà sản xuất. Và tôi chỉ tìm đọc các bài viết y học.
Kết quả rút ra từ những bài viết đó cho thấy sự mất cân bằng giữa các acid béo không no omega-6 và omega-3 là nguyên nhân gây ra đa số các bệnh về trao đổi chất, trong đó có xơ vữa thành mạch.
Kết quả các nghiên cứu khoa học mới nhất cho thấy những rối loạn về lipid trong cơ thể con người cũng là nguyên nhân dẫn đến các bệnh thuộc hệ thần kinh.
Trong các nghiên cứu của Pháp (kéo dài 17 năm và thực hiện với 6.000 người) và các nghiên cứu của Hà Lan (kéo dài 25 năm với 30 ngàn bệnh nhân), người ta đã chứng minh được rằng, thiên hướng gia tăng các bệnh trầm cảm, hoảng sợ, hung hãn và chỉ số tự tử gia tăng có mối quan hệ với nồng độ cholesterol thấp.
Những người cao tuổi nồng độ cholesterol thấp (dưới 200 mg/lit máu) thường phải gõ cửa phòng khám và bệnh viện tâm thần nhiều hơn vài ba lần so với nhóm đối chứng.
Sau khi công bố kết quả các nghiên cứu đó, các nhà khoa học Pháp tìm đến nhóm người sống lâu - từ 85 đến 107 tuổi. Kết quả cho thấy, nồng độ cholesterol trung bình của nhóm này là 360 mg/lit máu. Và điều đó là hợp lý bởi, cùng với tuổi tác, khi chúng ta chấm dứt sản xuất các hormon giới tính, nồng độ cholesterol sẽ tăng.
Cholesterol cần thiết đối với tất cả tế bào của cơ thể, nhất là đối với não bộ và hệ thần kinh. Nếu hạ thấp nồng độ của nó bằng mọi giá, chúng ta sẽ mạo hiểm với sức khỏe tâm lý của chính mình.
3. Sợ hạ thấp nồng độ cholesterol, chuyện vớ vẩn
- Giáo sư coi lý thuyết hạ thấp nồng độ cholesterol là chuyện vớ vẩn?
Không có câu trả lời thống nhất với câu hỏi đó. Thực tế có nhóm đáng kể - trung bình 1 trên 500 người - có khuyết tật thụ cảm LDL cholesterol di truyền. Tất nhiên những người thuộc nhóm này buộc phải nghiêm túc kiểm soát nồng độ cholesterol, bởi họ đặc biệt bị đe dọa xơ vữa thành mạch. Tình hình cũng tương tự như đối tượng béo phì hoặc nạn nhân tiểu đường dạng 2.
Trái lại, đa số tuyệt đối - nhất là những người gầy và không bị đe dọa tiểu đường - không có gì phải sợ cholesterol. Nhất là, một khi biết rằng, còn có những yếu tố nguy cơ khác như nồng độ homocystein, triglicerid cao, thiếu hụt các chất chống oxy hóa, v.v.
Thiên hướng gia tăng các bệnh trầm cảm, hoảng sợ, hung hãn và chỉ số tự tử gia tăng có mối quan hệ với nồng độ cholesterol thấp.
Những người cao tuổi nồng độ cholesterol thấp (dưới 200 mg/lit máu) thường phải gõ cửa phòng khám và bệnh viện tâm thần nhiều hơn vài ba lần so với nhóm đối chứng.
Có hơn chục yếu tố nguy cơ gây xơ vữa thành mạch, nồng độ cholesterol cao chỉ là một và không phải yếu tố quan trọng nhất. Đã hơn 30 năm, người ta biết rằng 70% nạn nhân sau tai biến mạch máu não và 50% nạn nhân sau nhồi máu cơ tim có nồng độ cholesterol bình thường, thậm chí thấp.
Người ta cũng biết, nguyên nhân xơ vữa thành mạch là các trạng thái viêm nhiễm mao mạch - hậu quả của đủ loại rối loạn trao đổi chất.
- Phản ứng của giới y học với quan điểm của giáo sư thế nào?
Không chỉ ngày càng quan tâm mà còn ủng hộ. Bài thuyết trình của tôi dành cho các bác sĩ tim - mạch ở thành phố Tarnow được hoan nghênh nhiệt liệt. Nó đã được đăng lại trên tạp chí chuyên ngành. Website của Đại học Stanford (Mỹ) cũng trích đăng.
Gần đây nhất, tôi cũng được mời thuyết trình tại hội nghị khoa học của Hiệp hội Công nghệ Thực phẩm Ba Lan và hàng chục chương trình sinh hoạt chuyên ngành dinh dưỡng.
4. Béo phì vì mỡ động vật, vớ vẩn nốt
- Theo giáo sư, bằng cách nào để có thể có chế độ dinh dưỡng lành mạnh?
Hãy duy trì nếp sống lành mạnh, trước hết, không tin lời quảng cáo. Tiếc rằng có tới 85% dân chúng mù quáng tin quảng cáo.
Bản thân tôi cũng từng tin vào những tố chất tuyệt vời của dầu và bơ thực vật. Chưa 40 tuổi, tôi đã khổ sở vì bệnh áp huyết cao. Tôi tin cho đến khi chưa bị chứng đông máu đe dọa phải tháo khớp chân và cho đến khi sáu đồng nghiệp và bạn bè tôi qua đời cũng vì tin rằng bơ thực vật tốt hơn bơ từ sữa bò. Những người tràn đầy sức sống, vóc dáng thể thao đã qua đời chỉ vài ba tháng sau khi được chẩn đoán mắc bệnh ung thư.
Bây giờ tôi dám chắc, thủ phạm chính của tấn bi kịch là dầu và bơ thực vật.
- Chúng ta béo phì vì mỡ động vật. Có lẽ đó là sự thật?
Tuyệt đối vớ vẩn!
Giá trị năng lượng của 1 gam chất béo - bơ, mỡ động vật, dầu oliu hay bơ thực vật - bao giờ cũng như nhau và đều xấp xỉ 9 kcalo.
Trái với đường, các chất béo giảm thiểu sự háu ăn, bởi nhanh chán. Khi ăn mỡ, chúng ta thường không ăn nhiều. Các chất béo được tiêu hóa ở ruột non, từ chúng, xuất hiện các acid béo tự do, sau đó là các thể keton thẩm thấu vào hệ mao mạch. Nồng độ của chúng trong máu được các thụ cảm ở não bộ nhận dạng như một trong các tín hiệu no nê.
Nguyên nhân của tình trạng béo phì và tiểu đường dạng 2 là sự hiện diện của các chất béo đồng phân cùng với sự dư thừa đường trong thực đơn, hoàn toàn không phải do mỡ động vật.
5. Ý kiến nhà khoa học:
Nướng, rán quá lửa đều hại
Các kết quả nghiên cứu khoa học và y học đều khẳng định các chất béo (lipid) dù là mỡ động vật hay dầu thực vật khi ở nhiệt độ cao đều bị biến tính, phân hủy thành các chất độc hại cho cơ thể, thậm chí có thể gây ung thư.
Có điều khác nhau là mỡ động vật có nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ bay hơi cao hơn dầu thực vật, do vậy khi nấu ăn (rán, xào), nếu dùng dầu thực vật thì nên đun ở nhiệt độ dưới 2000C, còn nếu là mỡ động vật cũng không nên quá 2500C. (Ở nhiệt độ 204 - 2500C, triglycerides sẽ bị phân giải thành các sản phẩm bay hơi).
Th.S Vũ Quốc Trung
Mới là trải nghiệm cá nhân
Giáo sư Grazyna Chichosz làm nghiên cứu này sau trải nghiệm cá nhân: “Tôi tin cho đến khi chưa bị chứng đông máu đe dọa phải tháo khớp chân và cho đến khi sáu đồng nghiệp và bạn bè tôi qua đời cũng vì tin rằng bơ thực vật tốt hơn bơ từ sữa bò”. Bởi thế những ý kiến của bà có vẻ hơi cực đoan khi cho rằng các dầu thực vật chỉ có hại.
Về ung thư, nguyên nhân rất phức tạp, không phải chỉ do ăn uống hay do chất mỡ. Với hoạt động của hệ thần kinh cũng vậy.
TS.BS. Tr.H.Cường
(thcuong@hotmail.com)
0 comments:
Post a Comment